Üzerine yazılan diskten veri neden kurtarılamaz?
![[Resim: zerineyazlandisktenveri.jpg]](http://img855.imageshack.us/img855/9601/zerineyazlandisktenveri.jpg)
Sabit diskten silinen verileri kurtarmak mümkün; peki üzerine yazılan verileri neden kurtaramıyoruz?
Silinen dosyaları kurtarmak mümkün, peki ya üzerine yazılanları?
Bu konuda okuyacaklarınız:
1 Üzerine yazılan diskten veri neden kurtarılamaz?
2 Bilgiler dijital olarak nasıl saklanıyor?
3 Veriler RAM'e nasıl yazılıyor?
4Sabit diski biçimlendirince ne olur?
5 Verinin üzerine yazılınca ne olur?
Silinen verileri sabit diskten kurtarmak, genellikle mümkün olabilir. Çünkü bu veriler aslında gerçekten silinmemiştir, sadece dosyaların bulunduğu konumun bilgisi silinmiştir. Bu makalemizde verilerin bir sabit disk üzerinde nasıl depolandığını, silindinde ne olduğunu, biçimlendirmenin tam olarak ne yaptığını ve üzerine yazılan dosyaları kurtarmanın neden imkansız olduğunu sizlere açıklamaya çalışacağız.
Makalemizde verilerin sabit disk üzerinde fiziksel olarak nasıl depolandığını ele aldık. Zira üzerine yazılan verilerin neden geri döndürülemeyeceğini anlamak için bunu bilmek gerekiyor.
Bilgiler dijital olarak nasıl saklanıyor?
![[Resim: zerineyazlandisktenveri.jpg]](http://img807.imageshack.us/img807/9601/zerineyazlandisktenveri.jpg)
Dijital bilgiler baytlar olarak saklanır. Her bayt, 8 bit içermektedir. Her bit ise ya 0, ya da 1 değerine sahiptir. Veriyi bu şekilde depolamaya ikili sayı sistemi denir. Bilgisayarda depolanan tüm veriler, ikili olarak saklanmaktadır.
Sabit diskler, verileri nasıl depoluyor?
Sabit disklerde bilgiler, genellikle manyetik ve uçucu olmayan bir şekilde depolanır. Bunun anlamı verileri saklamak için güce ihtiyaç duyulmamasıdır. Her mıknatıs, bir artı ve bir eksi kutbuna sahiptir, bu ise iki değere, dolayısıyla ikili koda denk gelir.
HDD depolama birimi veya plak, demir-mıknatıssal bir yüzeye sahiptir. Bu yüzey, "manyetik domain" adı verilen küçük manyetik bölgelere ayrılmıştır. Veri, manyetik domain'lerin mıknatıslanma yönü değiştirilerek kaydedilir. Her manyetik domain, iki yönden bir tanesiyle mıknatıslandırılabilir ve sonuç olarak 0 veya 1 değerini temsil eder.
Yeni bir teknoloji sayesinde 2005'den itibaren sol-sağ mıknatıslanmadan yukarı-aşağı mıknatıslanmaya geçilmiştir. Bu, manyetik domain aralıklarını azaltarak depolama alanını artırmıştır.
Veriler RAM'e nasıl yazılıyor?
Güç kesildiğinde kondansatörler deşarj olur ve veriler kaybedilir
Verilerin RAM'e yazılışı özde sabit diske yazılışı ile aynıdır. En büyük fark ise bu tür depolama alanının uçucu olmasıdır. Yani güç kesildiğinde depolanan tüm veriler silinir. Bir RAM, kondansatör ve transistörlerden oluşan entegre devrelerden oluşur. Her kondansatör, bir bit veriyi temsil etmektedir. Kondansatörün durumu, ya doludur ya da boştur. Böylece ikili değerler olan 1 ve 0'ı temsil edilir.
Veriler silindiğinde ne olur?
Bir RAM modülünde organizasyon yapısı oldukça düzdür. Veriler bellekten silindiğinde gerçek bilgiler anında silinir. Güç kaybedildiğinde ise kondansatörler hızla deşarj olur ve tüm bilgiler kaybedilir.
Bu durum, sabit disklerde tamamen farklıdır çünkü bilgiler iki yolla kaydedilmektedir. İlk olarak veriler, manyetik sabit diskte fiziksel olarak depolanır. İkinci olarak tüm depolanan veriler, dosya sistemi tarafından yönetilir. Dosya sistemi, verilerin tam konumunu bildiren bir bilgi tablosuna sahiptir. Bu gereklidir, çünkü bir dosyanın parçaları, sabit diskin farklı konumlarında kayıtlı olabilir. İşletim sistemi, bu verileri kullanarak büyük dosyaları tekrar bir araya getirir.
Sabit diski biçimlendirince ne olur?
![[Resim: zerineyazlandisktenveria.jpg]](http://img443.imageshack.us/img443/1247/zerineyazlandisktenveria.jpg)
Bir dosya silindiğinde tipik olarak sadece dosya sistemi tablosundaki kaydı silinir. Gerçek dosyayı silmek çok uzun sürebileceğinden, verinin bulunduğu fiziksel konuma dokunulmaz. Ancak işletim sistemi yeni dosyalar depolamak istediğinde boş alana başvurur. Silinen dosyaların konumu boş olarak işaretlendiği için işletim sistemi, eski verilerin üzerine yeni veriler yazabilir.
Birçok kullanıcının tanıdığı biçimlendirme, yüksek seviye biçimlendirme olarak adlandırılır. Bu biçimlendirmede dosya sistemi boşaltılır. Sabit diskteki bozuk kesimler taranmadığından, hızlı biçimlendirme olarak adlandırılır.
Tipik olarak hızlı biçimlendirme sırasında sabit diskteki veriler silinmez, ancak dosya sistemi baştan kurulur. Sistem ve ayarlar aynı kaldıkça daha önceden sabit disk üzerinde olan veriler silinmez veya üzerine yazılmaz, dolayısıyla kurtarılabilir.
Verinin üzerine yazılınca ne olur?
![[Resim: zerineyazlandisktenveri.jpg]](http://img401.imageshack.us/img401/9601/zerineyazlandisktenveri.jpg)
Sabit disklerde üzerine yazılan verileri kurtarmanın bir yolu şu ana kadar ortaya çıkmadı
Verinin üzerine yazıldığında sabit disk üzerindeki manyetik domain'ler tekrar mıknatıslandırılır. Bu işlem, daha önce bu konumda saklı olan veriyi ortadan kaldıran ve geri alınamayan bir işlemdir.
Mıknatıslanmada değişikliklere dair bazı fiziksel izler kalabilse de, ve bu teorik olarak bir kısım geri döndürmeyi mümkün kılabilse de, bunun için manyetik güç mikroskobu veya benzer teknolojiler gerekmektedir. Bu teknolojilerin bugüne dek veri kurtardığı görülmemiştir. Kısaca, üzerine yazılan veriyi şu an kurtarabilecek bir yazılım veya teknik bir yol yoktur.
Zeynel A. Öztürk
kaynak:chip.com.tr